Madaxweynaha Jamhuuriyadda Soomaaliya Sheekh Shariif Sheekh Axmed ayaa maanta soo saaray war saxaafadeed ku saabsan sida uu uga soo horjeedo muddo-kororsigii Barlamaanka Soomaaliyauu dhowaanta sameeyey, wuxuuna arrintaasi ku sheegay inay tahay mid aan sharci ahayn.
War ka soo baxay xafiiska Madaxweynaha ayaa sidan u qoran :
Madaxweynaha jamhuuriyadda
Isagoo tixraacaya: War-saxaafadeedkii
Gudoomiyaha Baarlamaanka KMG ah JS ee 19/03/2011, waxaan dib u akhriyay
qodobada:40,41,42 iyo 43 ee Axdiga KMG ah iyo qodobada: 70,72 & 75 ee
Dastuurkii 1960kii, oo dhammaan ku wada saabsan: shuruudaha, sharraxaadda,
doorashada, muddada xilka iyo arrimo kale ee la xiriira Madaxweeynaha, isagoo
dhagaystay: talada sharciyaqaanno iyo khubaro qaanuun ee ku xeel dheer
arrimahaas.
Waxaa u caddaatay arrimaha soo socda oo kala ah:-
1-
Sida ku cad qodobka 43aad ee Muddada xilka Madaxweeynaha: “ ---Madaxweynuhu
wuxuu xilka haynayaa haddii aysan jirin – geeri, shaqo ka tegid, ama joojin
shaqo sababo lagu qeexay Axdiga - ilaa inta qof kale ee loo soo doortay
Madaxweeynanimada uu xilka kala wareegaayo”.
2- Marka laga reebo sababaha
faqradda sare ku qoran, Doorasho Madaxweeyne waxay qabsoomi kartaa oo keliya
marka ay dhammaato mudada Baarlamaanka, mid cusubna uu shaqadiisa billaabo oo
marka hore doorta shir guddoonkiisa.
3- Guddoonka Baarlamaanka waxaa la
dooran karaa muddada oo aan dhamaanin haddii: Shirgudoonku si wada jir ah isu
casilo ama Baarlamaanku kalsoonidii kala laabto sabab kasta ha ku
timaadee,
4- Baarlamaanka hadda jira awood sharci ah uma laha in ay
doorasho u cusbooneysiiyaan shir-gudoonka iyo Madaxweeynahaba iyadoo waqtigii
uusan weli dhammaan, sababaha Axdigu sheegaayo ee kor ku xusan aysan
jirin.
5- Aqoonyahannada sharcigu waxay qirayaan xattaa haddii laysku
raaco muddo kordhin cusub sharci ahaan ma aha in loo fasiro ama lagala mid dhigo
Baarlamaan cusub oo la soo doortay, mana keeneeyso in hay`adihii Dastuuriga ahaa
ee dalka ka jira dhismahoodii dib loogu laabto.
6- Nuxurka muddo
kordhintu waa waqtigii la qabtay oo lagu dhammaystiri waayay howlihii laysu
xilsaaray, sidaas darteedna waqti dheeraad ah loo baahan yahay, baahida waqtiga
dheeriga ah oo lagu dhammaystiro howlahaas waxaa u baahan dhammaan hay`adaha
Dastuuriga ah ee ma aha baahida barlamaanka oo keliya.
7- Ugu danbeyntii
waxaa tixgelin gaar ah mudan marxaladda adag ee khatarta ah ee dalku marayo oo
loo baahanyahay in si wada jir iyo wada shaqayn joogto ah looga samata baxo, oo
aan la abuurin laguna mashquulin murano iyo isqabqabsi siyaasadeed oo fursad
siin karta cadowga khatarta joogtada ah ku haya jiritaanka iyo qaranimada
Soomaaliyeed.
8- Waxaa kaloo muhiim ah in la helo wada shaqayn iyo is
ixtiraam joogta ah ee dhexmara ha`yadaha Dastuuriga ah iyadoo la ilaalinaayo ku
dhaqanka Axdiga iyo shuruucda dalka iyo in Hay`adaha Dastuuriga ah cid waliba
loo daayo gacanna lagu siiyo gudashada howlaha Axdiga iyo shuruucda kale loogu
xilsaaray, islamarkaasna laga fogaado shirarka jaraaid oo aan maslaxadda umadda
ku jirin.
9- Waxaa mar kale la xasuusinayaa Guddoonka baarlamaanka mar
haddii ay dhisan yihiin Ha`yadihii dastuuriga ahaa ee dalka, in ay
waajibaadkooda ka mid tahay in ay u hoggaansamaan xeerarka iyo hab raaca sharci
dejinta dalka ee uu baarlamaanku gaaro loo gudbiyo Madaxweeynaha JS si loo
ansixiyo loona dhaqan geliyo ugana mid noqdaan shuruucda dalka lagu
maamulayo.
Malik Abdalla
Agaasimaha Warfaafinta
Xafiiska
Madaxweynaha
Moqdishu, Somalia
[email protected]